Komiks to medium, które od lat cieszy się niesłabnącą popularnością w Polsce. W ciągu dekad powstało wiele kultowych serii komiksowych z ukochanymi przez czytelników bohaterami. Niektóre z tych komiksów doczekały się ekranizacji - zarówno filmów animowanych, aktorskich produkcji fabularnych, jak i seriali. Przeniesienie komiksowych historii na ekran to zawsze nie lada wyzwanie. Często wiąże się to z pewnymi kontrowersjami wśród fanów oryginalnych komiksów.
Klasyka polskiego komiksu
Historia polskiego komiksu sięga lat 30. XX wieku, kiedy to zaczęły pojawiać się pierwsze regularnie wydawane serie komiksowe na łamach prasy, takie jak "Przygody Baśki Murmańskiej" Karola Bunscha. Jednak prawdziwy złoty okres komiksu w Polsce nastąpił w latach 50. i 60. Wówczas powstało wiele kultowych tytułów z bohaterami, którzy na stałe wpisali się do kanonu polskiej kultury popularnej.
Do najważniejszych klasycznych serie komiksowych zaliczyć można przede wszystkim "Tytusa, Romka i A’Tomka" Papcia Chmiela, opowiadającego o perypetiach sympatycznego chłopca oraz jego nierozłącznych towarzyszy - małpki i słonia. Równie kultowy jest komiks o Kapitanie Żbiku - dzielnym i szlachetnym oficerze MO stworzonym przez Janusza Christy. Nie sposób nie wspomnieć także o przygodach Kajka i Kokosza - dwójki wesołych wojów autorstwa Janusza Christy i Mariana Walentynowicza, którzy przenoszą czytelników do średniowiecza.
Te i inne popularne cykle komiksowe sprzed lat, takie jak choćby "Funky Koval" czy "Tomasz Nieczuja", na stałe wpisały się do kanonu polskiej kultury i są znane nawet tym, którzy nigdy nie mieli komiksu w ręku.
Najpopularniejsze postacie z komiksów
Tytus, Romek i A'Tomek
Tytus de Zoo, małpka Romek i słoń A’Tomek to trio, które od lat budzi sympatię i rozczula czytelników. Po raz pierwszy pojawili się na łamach magazynu "Świat Młodych" w 1957 roku. Od tego czasu Papcio Chmiel stworzył setki historyjek obrazkowych z ich udziałem, które do dziś są wznawiane w postaci albumów.
Tytus to niegrzeczne, ale dobre i pomysłowe dziecko mieszkające w ZOO. Jego najlepszymi przyjaciółmi są małpka Romek - wesołek i psotnik oraz A’Tomek, mądry i troskliwy słoń. Wspólnie przeżywają niesamowite przygody pełne humoru i ciepła.
Kapitan Żbik
Kapitan Tomasz Żbik ze Wzorowej Kompanii Kwatermistrzowskiej to bohater licznych komiksowych historyjek autorstwa Janusza Christy. Jego przygody ukazywały się od 1951 roku na łamach Gazety Policji, a potem w magazynie "Świat Przygód”.
Kapitan Żbik to odważny i szlachetny oficer Milicji Obywatelskiej, który w każdej historii stawał w obronie sprawiedliwości i pomagał pokrzywdzonym. Jego niezłomna postawa moralna i gotowość niesienia pomocy sprawiły, że zyskał status prawdziwego bohatera.
Kajko i Kokosz
Kajko i Kokosz to dwójka sympatycznych, acz leniwych wojów - tytułowi bohaterowie średniowiecznej serii komiksowej autorstwa Janusza Christy i Mariana Walentynowicza. Ich przygody zaczęły się ukazywać w 1972 roku na łamach czasopisma "Relax".
Kajko, Kokosz i ich przyjaciele, w tym czarodziej Mirmił, przeżywają w swoich historiach niezliczone zabawne perypetie. Cykl odznacza się specyficznym, lekkim i prześmiewczym humorem osadzonym w realiach średniowiecza.
Komiksy w kinie i telewizji
Filmy animowane
Wiele kultowych polskich komiksów doczekało się adaptacji w postaci filmów animowanych. Jako pierwszy w 1958 roku powstał 13-odcinkowy serial animowany "Przygody Kapitana Żbika" na podstawie komiksów o tym samym tytule. W latach 60. i 70. popularność zdobyły animacje o Kajku i Kokoszu, Tytusie, Romku i A’Tomku oraz Reksio.
Nowe ekranizacje klasycznych komiksów powstawały również w kolejnych dekadach. W 2000 roku swoją premierę miał pełnometrażowy film "Tytus, Romek i A’Tomek wśród złodziei marzeń" w reżyserii Michała Żebrowskiego. Z kolei w 2021 roku do kin trafił film "Zażółć gęślą jaźń" będący animowaną adaptacją przygód Kajka i Kokosza.
Aktorskie filmy fabularne
Komiksowe postacie trafiały także na kinowy ekran w aktorskich filmach fabularnych. W 1973 roku swoją premierę miał film "Akcja Brutus" z Franciszkiem Pieczką w roli Kapitana Żbika. Z kolei w 2011 roku do kin wszedł obraz "Kajko i Kokosz" w reżyserii Marka Brodzkiego, gdzie w rolach głównych wystąpili Maciej Musiał i Adam Fidusiewicz.
Inną znaną aktorską ekranizacją komiksu jest film "Juliusz" z 2018 roku w reżyserii Aleksandra Pietrzaka, stanowiący luźną adaptację cyklu "Kajko i Kokosz" z Cezarym Żakiem w roli tytułowej. Film ten zebrał jednak mieszane recenzje wśród krytyków i widzów.
Seriale
Polskie komiksy służyły także jako inspiracja dla seriali animowanych. W latach 2006-2009 Telewizja Polska wyprodukowała serial "Kapitan Żbik" na motywach komiksów o tym samym tytule. Natomiast w latach 2019-2020 na kanale TVP ABC1 wyemitowano serial "Super Żbik" będący kontynuacją przygód kultowego Kapitana.
Również przygody Kajka i Kokosza zaadaptowano w serialu animowanym – w latach 1998-2000 Telewizja Polska wyprodukowała 39 odcinków serialu "Kajko i Kokosz" na podstawie komiksów Christy i Walentynowicza.
Najciekawsze ekranizacje komiksów
Tytus, Romek i A’Tomek
Jedną z najciekawszych i najlepiej przyjętych ekranizacji komiksu w Polsce jest film pełnometrażowy "Tytus, Romek i A’Tomek wśród złodziei marzeń" z 2000 roku w reżyserii Michała Żebrowskiego. Film zachowuje klimat i specyficzny humor oryginalnych komiksów Papcia Chmiela.
Animacja o przygodach sympatycznego tria spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem zarówno ze strony dorosłych fanów komiksu, jak i młodych widzów, którzy po raz pierwszy poznali bohaterów.
Kapitan Żbik
Jedną z najstarszych i najbardziej kultowych ekranizacji polskiego komiksu jest serial animowany "Przygody Kapitana Żbika" z 1958 roku. Mimo niskiego jak na tamte czasy budżetu, animacja oddaje charakter i urok oryginalnych komiksów o dzielnym Kapitanie.
Serial animowany zapoczątkował popularność postaci wśród telewidzów. Do dziś cieszy się on mianem kultowej produkcji, która wiernie oddaje klimat historyjek obrazkowych Janusza Christy.
Kajko i Kokosz
Jedną z najlepszych i najwierniejszych ekranizacji przygód Kajka i Kokosza jest serial animowany pod tym samym tytułem wyprodukowany przez TVP w latach 1998-2000. Łącznie powstało 39 odcinków.
Twórcy z dużą dbałością o szczegóły odwzorowali rysunki i specyficzny humor oryginalnych komiksów. Serial do dziś uchodzi za jedną z najlepszych i najwierniejszych adaptacji kultowego cyklu Christy i Walentynowicza.
Kontrowersje wokół ekranizacji
Zmiany fabuły i bohaterów
Ekranizując popularne komiksy, twórcy filmowi i telewizyjni często decydują się na modyfikacje pierwowzoru. Zdarza się, że zmieniają fabułę, charakterystykę postaci czy wprowadzają nowych bohaterów. Tego typu zabiegi nie zawsze przypadają fanom komiksów do gustu.
Jako przykład można podać film "Juliusz" z 2018 roku, będący luźną adaptacją "Kajka i Kokosza". Wprowadzenie nowego głównego bohatera spotkało się z mieszanym odbiorem widzów.
Inna stylistyka i klimat
Kolejnym powodem kontrowersji bywa zmiana stylistyki i klimatu w stosunku do oryginalnych komiksów. Niektóre ekranizacje decydują się na mroczniejszą, bardziej poważną konwencję, podczas gdy komiksowe pierwowzory cechował humor i lekkość.
Dobrym przykładem jest tutaj aktorski "Kajko i Kokosz" z 2011 roku, który pomimo doborowej obsady spotkał się z zarzutem braku charakterystycznego humoru komiksu Christy i Walentynowicza.
Odbiór przez fanów komiksów
Większość ekranizacji komiksów spotyka się z mieszanymi reakcjami fanów oryginału. Część z nich przyjmuje adaptację entuzjastycznie, ciesząc się z możliwości zobaczenia ukochanych bohaterów "w ruchu". Inni wykazują się większym krytycyzmem.
Nawet w przypadku dobrze ocenianych ekranizacji, jak np. film o Tytusie, Romku i A’Tomku, fani komiksu znajdą elementy, które ich zdaniem odbiegają od oryginału lub nie do końca się im podobają.
Przyszłość komiksowych ekranizacji
Zapowiedzi nowych filmów
Mimo kontrowersji, jakie często budzą, ekranizacje komiksów nadal pojawiają się w polskim kinie i telewizji. W ostatnich latach zapowiedziano kilka nowych filmów na motywach znanych serii.
W planach są m.in. aktorska produkcja o Kapitanie Żbiku w reżyserii Michała Rogalskiego oraz animowany film "Zaćmienie" będący sequelem przygód Kajka i Kokosza.
Potencjał polskich komiksów
Wciąż ogromny potencjał
Podsumowanie
Komiks to medium, które od dziesięcioleci cieszy się niesłabnącą popularnością w Polsce. Wielu bohaterów z kultowych polskich serii komiksowych, takich jak Tytus, Romek i A'Tomek, Kapitan Żbik czy Kajko i Kokosz, na stałe wpisało się do kanonu rodzimej popkultury. Część tych postaci doczekała się ekranizacji, zarówno w formie filmów fabularnych, jak i seriali animowanych. Te adaptacje wzbudzają zazwyczaj mieszane uczucia wśród fanów oryginalnych komiksów, ale mimo kontrowersji, stale powstają nowe ekranizacje kolejnych serii. Świadczy to o niesłabnącej atrakcyjności komiksu jako medium i niewyczerpanym potencjale bohaterów komiksowych.
Najczęstsze pytania
Jakie są najpopularniejsze polskie komiksy?
Do klasyki polskiego komiksu należą m.in. "Tytus, Romek i A'Tomek", "Kapitan Żbik", "Kajko i Kokosz", "Funky Koval" oraz "Tomasz Nieczuja".
Które z nich doczekały się ekranizacji?
Ekranizacje powstały na podstawie m.in. "Kapitana Żbika", "Kajka i Kokosza" oraz "Tytusa, Romka i A'Tomka".
Jakie są najczęstsze zarzuty wobec ekranizacji?
Fani komiksów często krytykują zmiany fabuły i charakterystyki bohaterów, modyfikacje klimatu i humoru oryginału oraz wprowadzanie nowych postaci.
Jakie nowe ekranizacje są planowane?
W planach są m.in. aktorski film o Kapitanie Żbiku i animacja "Zaćmienie" będąca sequelem "Kajka i Kokosza".
Dlaczego wciąż powstają nowe ekranizacje?
Mimo kontrowersji, komiksy ekranizuje się ze względu na ich popularność i atrakcyjność bohaterów. Pozwalają też dotrzeć do nowych odbiorców.
Tagi
Udostępnij artykuł
