Rozpoczynając karierę jako młoda adeptka aktorstwa, Jadwiga Barańska z czasem stała się jedną z największych gwiazd polskiego kina.
Mając niezwykły talent i charyzmę, potrafiła wcielić się w najróżniejsze role - od tych wymagających ogromnego dramatyzmu, przez kreacje komediowe, po bohaterki filmów historycznych i biograficznych. W każdej z nich - niezależnie od gatunku filmu - aktorka zachwycała widzów i krytyków, dodając głębi i niuansów swoim postaciom.
Rola Zofii w filmie "Miłość i honor"
Jedną z najbardziej wymagających ról w karierze Barańskiej była Zofia w dramacie "Miłość i honor" z 1970 roku. Aktorka zagrała młodą dziewczynę zakochaną w żonatym mężczyźnie. Reżyser filmu wydobył z niej ogromne pokłady emocji - rozpaczy, tęsknoty, ale też namiętności. Barańska znakomicie oddała rozterki moralne i uczuciowe bohaterki. Jej gra pełna była niuansów - od melancholijnego uśmiechu po łzy rozpaczy. Kreacja Zofii przyniosła jej nagrodę za najlepszą rolę kobiecą na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych.
Rola Anny w filmie "Bez powrotu"
Równie mocną kreację stworzyła Barańska w filmie "Bez powrotu" z 1974 roku. Tym razem wcieliła się w Annę - żonę alkoholika, która sama popada w nałóg. Reżyser pokazał upadek kobiety, stopniową utratę godności i wiary w siebie. Aktorka znakomicie ukazała rozpad osobowości bohaterki - od początkowych prób ratowania męża, przez rezygnację, aż po ostateczny upadek. Jej gra spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem krytyki. Film przyniósł Barańskiej kolejną nagrodę za pierwszoplanową rolę kobiecą.
Rola Marty w filmie "Pożegnanie z nadzieją"
W dramacie "Pożegnanie z nadzieją" z 1980 roku Barańska stworzyła kreację Marty - samotnej matki wychowującej niepełnosprawne dziecko. Reżyser pokazał rozpaczliwą walkę kobiety o godne życie dla syna i siebie. Aktorka wspaniale sportretowała wewnętrzny ból i dylematy bohaterki - jej determinację, by zapewnić dziecku lepszą przyszłość, ale też rozpaczliwe poczucie osamotnienia i bezsilności. Doceniona przez krytyków rola przyniosła Barańskiej kolejne laury.
Rola Kingi w filmie "Randka w ciemno"
Mistrzynią komedii aktorka udowodniła, że jest w lekkiej komedii "Randka w ciemno" z 1975 roku. W roli energicznej i pełnej temperamentu Kingi błyszczała humorem i ciętym językiem. Doskonale oddała charakter bohaterki - kobiety nowoczesnej, śmiałej i nie bojącej się konwenansów. Barańska znakomicie wykorzystała swój komizm sytuacyjny, parodiując absurd randkowych perypetii Kingi. Kreacja zebrała entuzjastyczne recenzje i utwierdziła pozycję aktorki jako gwiazdy komediowej.
Rola Pauliny w filmie "Miłość na bogato"
Równie dobrze odnalazła się Barańska w satyrycznej komedii obyczajowej "Miłość na bogato" z 1980 roku. Wcieliła się w Paulinę - prowincjonalną nauczycielkę marzącą o bogatym mężu z Warszawy. Aktorka ze swadą sportretowała nieudolne próby bohaterki zdobycia statusu i majątku poprzez związek z wpływowym mężczyzną. Doskonale oddała aspiracje i marzenia Pauliny, ale też jej naiwność i śmieszność w oczach innych. Kreacja zebrała entuzjastyczne recenzje krytyków i widzów.
Rola Ewy w filmie "Sami swoi"
Niezwykle ciepło przyjęta została kreacja Ewy, stworzona przez Barańską w kultowej komedii "Sami swoi" z 1967 roku. Aktorka zaskoczyła lekkością i bezpretensjonalnością w tej roli - jej bohaterka była prostą, ciepłą i mądrą kobietą, łagodzącą konflikty w zwaśnionych rodzinach. Dzięki niej w filmie zagościła aura serdeczności i ludzkiej bliskości. Rola ta na trwałe wpisała się do kanonu polskiej komedii filmowej.
Rola Barbary Radziwiłłówny w filmie "Potop"
W ekranizacji powieści Sienkiewicza "Potop" z 1974 roku Barańska stworzyła niezapomnianą kreację Barbary Radziwiłłówny - kobiety odważnej, dumnej i walczącej o niepodległość kraju. Jej bohaterka była uosobieniem patriotyzmu i poświęcenia. Aktorka wspaniale oddała hart ducha i determinację Barbary. Charyzmatyczna kreacja na długo zapadła w pamięć widzów i zyskała uznanie krytyki.
Rola Heleny w filmie "Ogniem i mieczem"
Równie mocną kreację aktorska stworzyła w ekranizacji innej powieści Sienkiewicza - "Ogniem i mieczem" z 1999 roku. W roli Heleny Kurcewiczówny zachwyciła urodą, ale też wewnętrzną siłą i godnością. Jej bohaterka była ideą rycerskości i honoru w brutalnym świecie XVII-wiecznej Rzeczpospolitej. Barańska znakomicie sportretowała dylematy i dramatyzm losu Heleny.
Rola Emilii Plater w filmie "Powstanie listopadowe"
W filmie historycznym "Powstanie listopadowe" z 1995 roku aktorka wcieliła się w postać legendarnej Emilii Plater - bohaterskiej przywódczyni powstania z 1831 roku. Barańska wspaniale oddała romantyczny zapał, poświęcenie i odwagę Plater, która porzuciła dostatnie życie, by walczyć o wolność ojczyzny. Jej kreacja na trwałe zapadła w pamięć jako wzór patriotki.
Rola Teresy w filmie "Czarny czwartek"
W mocnym filmie obyczajowym "Czarny czwartek" z 1985 roku aktorka zagrała Teresę - samotną matkę zmagającą się z problemami wychowawczymi z synem i własną trudną sytuacją życiową. Barańska wnikliwie sportretowała próby radzenia sobie bohaterki z codziennymi dramatami, jej rozpaczliwą miłość do dziecka i chęć zapewnienia mu godnego życia. Delikatna i poruszająca kreacja zebrała znakomite recenzje.
Rola Wiktorii w filmie "Tajemnica Sagali"
W kameralnym dramacie obyczajowym "Tajemnica Sagali" z 1990 roku wcieliła się w postać samotnej rozwódki Wiktorii, która w średnim wieku zmaga się z kryzysem sensu życia. Barańska mistrzowsko oddała emocjonalne rozterki bohaterki, jej ciche dramaty i tęsknotę za bliskością. Zniuansowana, pełna wewnętrznego żaru kreacja aktorska zebrała entuzjastyczne recenzje.
Rola Natalii w filmie "Matki, żony i kochanki"
Wielowymiarową i skomplikowaną postać stworzyła Barańska w obrazie "Matki, żony i kochanki" z 2000 roku. W tej roli wcieliła się w Natalię - kobietę rozdartą między rodziną a namiętnym romansem. Aktorka wnikliwie zbadała motywacje bohaterki, jej emocjonalne rozterki i pragnienia. Prawdziwa i pełna psychologicznej głębi kreacja przyniosła jej kolejne wyróżnienia.
Rola Marii Curie-Skłodowskiej w filmie "Promieniotwórczość"
Barańska znakomicie sprawdziła się także w roli wybitnej polskiej uczonej Marii Curie-Skłodowskiej w filmie "Promieniotwórczość" z 1995 roku. W tej kreacji ukazała niezwykłą inteligencję, determinację i poświęcenie bohaterki, która jako pierwsza kobieta zdobyła Nagrodę Nobla. Aktorka wniknęła w osobowość noblistki, oddając zarówno jej geniusz naukowy, jak i skromność i prostotę charakteru.
Rola Wisławy Szymborskiej w filmie "Sól"
Równie mocną kreację aktorska stworzyła jako Wisława Szymborska w filmie "Sól" z 1998 roku. W tej roli ukazała wewnętrzny świat wybitnej polskiej poetki, laureatki Literackiej Nagrody Nobla. Barańska z wielką wrażliwością sportretowała wątpliwości artystyczne Szymborskiej, jej nieśmiałość i skromność. Delikatna, pełna niuansów kreacja została uznana za jedną z najlepszych ról w karierze aktorki.
Rola Hanki Ordonówny w filmie "Miłość ci wszystko wybaczy"
Aktorka świetnie odnalazła się także w roli legendarnej polskiej pieśniarki i aktorki międzywojnia - Hanki Ordonówny w filmie "Miłość ci wszystko wybaczy" z 2000 roku. Barańska oddała temperament i urok osobisty Ordonówny, ale także jej artystyczne dylematy i skomplikowane życie prywatne. Ciepła i pełna blasku kreacja zebrała entuzjastyczne oceny krytyki.
Podsumowując, Jadwiga Barańska stworzyła wiele niezapomnianych ról w polskim kinie. Jej niezwykły talent pozwolił aktorce wcielić się zarówno w charyzmatyczne bohaterki filmów historycznych i obyczajowych, jak i stworzyć ciepłe, pełne humoru kreacje komediowe. Każda z jej ról była pełnokrwistą, wielowymiarową postacią, co potwierdza niezwykły kunszt aktorski Barańskiej. Dzięki niemu na stałe wpisała się do kanonu wybitnych polskich aktorek filmowych.
Podsumowanie
Kariera Jadwigi Barańskiej pokazuje, jak wielki talent i pracowitość pozwalają aktorce zaistnieć w kinie na długie lata i stale zachwycać widzów kolejnymi kreacjami. Umiejętność wcielania się w najróżniejsze role - dramatyczne, komediowe, historyczne i współczesne - świadczy o niezwykłej wszechstronności i kunszcie aktorskim Barańskiej. Każdą postać potrafiła zagrać z ogromnym wyczuciem, dodając jej psychologicznej głębi i wiarygodności. Dlatego do dziś jej role są wzorcem mistrzostwa aktorskiego i inspiracją dla młodszych pokoleń polskich aktorek.
Tagi
Udostępnij artykuł
