Witold Pyrkosz to jeden z najwybitniejszych polskich aktorów, który stworzył wiele niezapomnianych kreacji w filmach fabularnych i serialach telewizyjnych. Jego dorobek obejmuje role w produkcjach historycznych, komediach, dramatach i filmach obyczajowych. Pyrkosz zawsze wnikliwie wczuwał się w postać i potrafił oddać jej charakter oraz emocje w sposób niezwykle przekonujący. Dzięki temu jego role zapadały w pamięć widzów i pozostają aktualne do dziś.
Najważniejsze role w filmach historycznych
Rola w "Krzyżakach"
Jedną z najsłynniejszych kreacji Pyrkosza jest Zygfryd de Loewe w ekranizacji powieści Henryka Sienkiewicza "Krzyżacy" w reżyserii Aleksandra Forda. Aktor wcielił się w postać niemieckiego rycerza Zakonu Krzyżackiego, który pomimo swego pochodzenia sympatyzuje z Polakami. Pyrkosz zagrał tę rolę niezwykle subtelnie, ukazując wewnętrzne rozdarcie bohatera. Jego kreacja wyróżniała się na tle innych aktorów epickim spokojem i powściągliwością w oddaniu emocji. Sprawiła, że postać Zygfryda stała się jedną z najbardziej pamiętnych w tym filmie.
Rola w "Panu Wołodyjowskim"
Kolejną wybitną kreacją Pyrkosza w filmie historycznym była rola Paca Bielińskiego w "Panu Wołodyjowskim" w reżyserii Jerzego Hoffmana. Aktor wcielił się w barwnego i rubasznego towarzysza przygód małego rycerza. Jego pełna werwy i humoru gra kontrastowała z powściągliwą kreacją Tadeusza Łomnickiego w roli tytułowej. Pyrkosz jak zwykle budował swoją postać z dbałością o detale i niuanse, dzięki czemu Pac stworzył idealny duet z Wołodyjowskim. Rola ta pokazała aktorską wszechstronność Pyrkosza.
Rola w "Potopie"
W innym filmie historycznym na podstawie Sienkiewicza - "Potopie" w reżyserii Jerzego Hoffmana, Pyrkosz zagrał postać Zagłoby. Jego kreacja była pełna polotu i lekkości. Aktor wniósł dużo ciepła i ludzkiego humoru w tę rolę, która mogła wydawać się karykaturalna. Dzięki maestrii Pyrkosza, Zagłoba stał się jedną z najbardziej sympatycznych postaci w tym epickim filmie. Aktor z powodzeniem oddał bałaganiarski urok tej barwnej persony.
Wybitne kreacje w komediach
Rola w "Samych swoich"
Jedną z najlepszych ról komediowych Pyrkosza była kreacja Władzia Malinowskiego w kultowym filmie "Sami swoi" Sylwestra Chęcińskiego. Aktor z humorem i swadą sportretował postać chłopskiego cwaniaczka i kombinatora. Jego pełen inwencji styl gry doskonale oddawał mentalność i sposób bycia bohatera. Pyrkosz w tej roli emanował charyzmą i wdziękiem, podbijając serca widzów. Jego komizm oparty był na perfekcyjnym wyczuciu pointy i dobrego timingu.
Rola w "Poszukiwanym, poszukiwanej"
Równie dowcipną i pełną uroku kreację Pyrkosz stworzył w komedii Stanisława Barei "Poszukiwany, poszukiwana" w roli Edka Kwinto. Jego bohater był typem cwaniaczka i oszusta o złotym sercu. Aktor znakomicie oddał komizm tej postaci - jej pomysłowość, energię i zaraźliwy optymizm. Kreacja Pyrkosza wzbogaciła ten film o element ciepła i ludzkiej sympatii dla bohatera. Pokazała też jego talent do komedii charakterów.
Rola w "Vabanku"
Kolejną znakomitą rolą komediową Pyrkosza był nietypowy detektyw Karol Borowiecki w "Vabanku" Juliusza Machulskiego. Aktor wniósł lekkość i polot w tę komedię sensacyjną. Jego bohater był pełen luzu i swobody, co stanowiło świetny kontrast dla obecnych w filmie typów "twardzieli". Pyrkosz z humorem sportretował detektywa-amatora, który dzięki sprytowi i szczęściu wychodzi cało z najbardziej niebezpiecznych opresji. Jego kreacja była wzorem dobrego aktorstwa komediowego.
Znakomite role dramatyczne
Rola w "Noce i dnie"
Jedną z najwybitniejszych ról dramatycznych Pyrkosza była kreacja Piotra Olbromskiego w ekranizacji powieści Marii Dąbrowskiej "Noce i dnie" w reżyserii Jerzego Antczaka. Aktor zagrał postać młodego idealisty, który pod wpływem rewolucji 1905 roku angażuje się w walkę o sprawiedliwość społeczną. Pyrkosz budował tę rolę z wielką dbałością o detale, subtelnie ukazując wewnętrzną transformację bohatera. Jego gra pełna była wewnętrznego żaru i przejęcia, co podkreślało dramatyzm tej postaci.
Rola w "Ziemi obiecanej"
W innym dramacie, ekranizacji powieści Władysława Reymonta "Ziemia obiecana" w reżyserii Andrzeja Wajdy, Pyrkosz kreował postać Maksa Bauma. Jego rola była pełna tragizmu i goryczy, aktor znakomicie sportretował bohatera, który realizuje swoje ambicje kosztem innych. Pyrkosz z wielką wrażliwością oddał rozterki i wewnętrzne rozdarcie Bauma. Kreacja ta należy do najmocniejszych momentów dramatycznych w dorobku aktora.
Rola w "Popiołach"
W adaptacji powieści Żeromskiego "Popioły" w reżyserii Andrzeja Wajdy Pyrkosz stworzył kreację Władysława Niemira. Jego rola emanowała głębokim liryzmem i melancholijnym smutkiem. Aktor z wielkim wyczuciem sportretował bohatera rozczarowanego życiem, który nie potrafi odnaleźć sensu istnienia. Pyrkosz zagrał tę postać z refleksyjną zadumą, doskonale oddając nastrój rezygnacji i zwątpienia.
Mistrzowskie role w filmach obyczajowych

Rola w "Przedwiośniu"
W ekranizacji powieści Żeromskiego "Przedwiośnie" w reżyserii Filipa Bajona Pyrkosz kreował postać doktora Judyma. Stworzył portret człowieka głęboko zaangażowanego w sprawy społeczne, gotowego poświęcić dla nich własne szczęście. Aktor z wnikliwością psychologa oddał wewnętrzne dylematy i rozterki swego bohatera. Kreacja Pyrkosza emanowała ciepłem, mądrością życiową i głębokim humanizmem. Ujawniła empatyczną stronę jego talentu.
Rola w "Lalce"
W adaptacji powieści Bolesława Prusa "Lalka" w reżyserii Wojciecha Hasa Pyrkosz wcielił się w postać Ignacego Rzeckiego. Jego kreacja była pełna wdzięku i szlachetności - aktor zagrał bohatera jako człowieka prawego i pełnego ideałów. Dzięki grze Pyrkosza Rzecki jawił się jako ciepła i pełna uroku postać, która wnosi promień optymizmu w ten ponury obraz społeczeństwa polskiego.
Rola w "Ziemi obiecanej"
W wspomnianej już ekranizacji "Ziemi obiecanej" Reymonta Pyrkosz stworzył jeszcze jedną pamiętną kreację - postać Karola Borowieckiego. Zagrał go jako człowieka prostego i uczciwego, który nie potrafi odnaleźć się w bezwzględnym świecie fałszu i rywalizacji. Aktor z wielką subtelnością sportretował wewnętrzny dramat i cierpienie Borowieckiego. Ta rola ukazała wrażliwość Pyrkosza i umiejętność budowania postaci z drobnych gestów i spojrzeń.
Wybitne kreacje charakterystyczne
Rola w "Rejsie"
Jedną z najlepszych kreacji charakterystycznych w dorobku Pyrkosza była rola Jana Boskiego w kultowej komedii Marka Piwowskiego "Rejs". Aktor z niebywałym humorem i swadą stworzył postać rubasznego, pełnego temperamentu Marynarza, który swoją charyzmą podbija całą załogę. Energia i werwa Pyrkosza sprawiły, że ta niewielka rola zapada w pamięć jako jeden z najbarwniejszych epizodów w filmie. Była popisem jego talentu komediowego.
Rola w "Zeźowate szczęście"
Niezrównaną kreację charakterystyczną Pyrkosz stworzył także w serialu "Zeźowate szczęście" w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego, wcielając się w postać Emila Anuszewskiego. Jego bohater był uosobieniem cwaniactwa i przebiegłości. Aktor z humorem i swadą oddał pomysłowość i życiową filozofię tej barwnej persony. Jego gra była popisem doskonałej charakteryzacji aktorskiej i trafnej stylizacji.
Rola w "Jak być kochaną"
Równie barwną kreacją charakterystyczną był Nikodem Kutzner w serialu "Jak być kochaną" w reżyserii Wojciecha Solarza. Pyrkosz wcielił się w pomysłowego i cwanego szewca, który z humorem podchodzi do życia. Aktor znakomicie oddał luz i swobodę tej postaci, jej rubaszny urok i optymizm. Stworzył typ niezwykle ciepły i sympatyczny, który podbił serca widzów.
Role komediowe w serialach TV
Rola w "Czterdziestolatku"
Jedną z najbardziej pamiętnych ról serialowych Pyrkosza była kreacja Eugeniusza Anatoliusza Karpińskiego w kultowym serialu Jerzego Gruzy "Czterdziestolatek". Aktor z humorem i ciepłem sportretował tytułowego bohatera, który z nostalgią wspomina młodość i stara się nadążyć za zmianami. Pyrkosz stworzył postać niezwykle sympatyczną, emanującą optymizmem i pogodą ducha. Jego gra była wzorem aktorstwa komediowego w polskich serialach.
Rola w "Alternatywy 4"
Kolejną znakomitą kreacją w serialu była rola Edwarda Leszczyca w "Alternatywie 4" Stanisława Barei. Pyrkosz wcielił się w zabawną postać trochę zwariowanego wynalazcy-amatora. Jego bohater był pełen pasji i niefrasobliwego uro
Podsumowanie
Dorobek aktorski Witolda Pyrkosza obejmuje szeroką gamę ról w filmach i serialach różnych gatunków. Jego wszechstronny talent pozwolił mu stworzyć wiele wybitnych kreacji, które na trwałe zapisały się w historii polskiej kinematografii i telewizji. Pyrkosz ze swadą realizował się zarówno w rolach dramatycznych, komediowych, jak i charakterystycznych. Potrafił wniknąć w psychikę odgrywanych postaci i oddać je z niezwykłą prawdą i dbałością o detale. Dzięki temu jego role emanują autentyzmem i wiarygodnością. Aktor zawsze utożsamiał się z odgrywaną postacią, wnosząc w nią cząstkę własnej osobowości. Stąd jego kreacje są tak bliskie widzom i pozostają aktualne mimo upływu lat. Dorobek Pyrkosza ukazuje niezwykły talent i kunszt jednego z najwybitniejszych polskich aktorów.